Tỷ lệ ung thư đại trực tràng đang gia tăng trong giới trẻ Mỹ đến mức căn bệnh này hiện là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do ung thư ở nam giới dưới 50 tuổi và là bệnh ung thư nguy hiểm thứ hai đối với phụ nữ dưới 50 tuổi.
Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ đã công bố những số liệu thống kê này trong Báo cáo năm 2024, khiến nhiều chuyên gia kêu gọi sàng lọc tốt hơn ở những bệnh nhân trẻ tuổi.
Tiến sĩ Folasade May, nhà nghiên cứu phòng chống ung thư và bác sĩ tiêu hóa tại UCLA Health ở Los Angeles, Mỹ, cho biết những con số này thật “đáng báo động”. Bà lưu ý: “Kể từ năm 1995, tỷ lệ chẩn đoán ung thư đại trực tràng ở những người dưới 50 tuổi đã tăng 45%. Số ca mắc bệnh tăng lên đáng kể đến mức vào năm 2022, Lực lượng Đặc nhiệm Dịch vụ Phòng ngừa có ảnh hưởng của Hoa Kỳ đã hạ độ tuổi được khuyến nghị sàng lọc lần đầu từ 50 xuống 45″.
Trong một thông cáo báo chí của UCLA, bà May cho biết động thái này cũng có thể chưa có đủ tác động.
Tại sao gia tăng trong giới trẻ?
Theo TS May, vẫn chưa rõ lý do tại sao những người dưới 50 tuổi ngày càng dễ mắc bệnh ung thư đại trực tràng.
Bà nói: “Các yếu tố lối sống và môi trường như hóa chất trong thực phẩm và không khí được cho là có vai trò nhất định. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng béo phì, sử dụng rượu, thuốc lá, hoạt động thể chất và thậm chí cả các yếu tố từ đầu đời như việc được bú sữa mẹ có thể dự đoán nguy cơ mắc bệnh ung thư khi bạn trưởng thành”.
Những nỗ lực kiểm soát một số yếu tố trong lối sống như thừa cân, uống rượu, hút thuốc, tập thể dục có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh cho mọi người.
Nên xét nghiệm sàng lọc sớm
Có một cách chắc chắn để giảm nguy cơ trở thành nạn nhân trẻ tuổi của bệnh ung thư đại trực tràng: Thực hiện theo các hướng dẫn sàng lọc được khuyến nghị.
Sàng lọc ung thư đại trực tràng có thể bao gồm các xét nghiệm dựa trên mẫu phân hoặc nội soi đại tràng sigma hoặc nội soi xâm lấn hơn.
TS May cho biết, việc sàng lọc đặc biệt quan trọng nếu bạn mang một số gien nhất định có nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng và mọi người phải tìm hiểu xem liệu họ có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư đại trực tràng hay không.
Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, gần 30% chẩn đoán ung thư đại trực tràng ở những người dưới 50 tuổi có liên quan đến tiền sử gia đình hoặc đột biến gien. Những người có cha, mẹ, anh chị em bị ung thư đại trực tràng cần phải nói chuyện với bác sĩ về việc sàng lọc ở tuổi 40 hoặc sớm hơn.
TS May nhấn mạnh ngay cả khi không có tiền sử gia đình, bạn phải bắt đầu sàng lọc thường xuyên ở tuổi 45. Rất tiếc, nhiều người trẻ không tận dụng được các công nghệ sàng lọc để cứu sống mình.
Các triệu chứng
Quan trọng nhất, đừng bỏ qua các triệu chứng của ung thư đại trực tràng.
TS May cho biết, bà nhận thấy rất nhiều bệnh nhân trẻ tuổi chết vì ung thư đại trực tràng đã có các triệu chứng trong một hoặc hai năm trước khi họ đặt lịch hẹn khám bác sỹ. Và vào thời điểm họ được nội soi, bệnh ung thư của họ đã tiến triển nặng, đến giai đoạn bốn. Tỷ lệ sống sót ở giai đoạn bốn là rất thấp—chỉ 13%.
Các dấu hiệu chính của ung thư đại trực tràng là có máu đỏ hoặc đen trong phân, giảm cân đột ngột hoặc thay đổi thói quen đại tiện kéo dài hơn một vài ngày.
TS May nói: “ Hơn một nửa số ca tử vong do ung thư đại trực tràng có thể được ngăn ngừa bằng cách phát hiện sớm thông qua sàng lọc”.
Theo Hà Thu (Tiền Phong)
