Mối quan hệ “tay ba” giữa ung thư ruột, yếu tố di truyền và chế độ ăn uống đem lại nhiều lời khuyên bất ngờ thú vị.
Ung thư ruột và sở thích ăn uống có thể bị tác động bởi yếu tố di truyền và ngược lại những thứ bạn ăn cũng có khả năng chống lại các gene bất lợi bạn không may sở hữu, theo một nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí JAMA Network Open.
Các nhà nghiên cứu từ Đại học Y khoa quốc gia Seoul và Đại học Quốc gia Seoul (Hàn Quốc) đã phân tích dữ liệu của gần 19.000 người từ Ngân hàng Sinh học (Biobank) của Anh, với thời gian theo dõi trung bình là 12,4 năm.
Họ được thu thập nhiều dữ liệu về các tình trạng bệnh lý, chế độ ăn uống. Ngoài ra hơn 4,1 triệu biến thể trên toàn bộ gene cũng được phân tích.
Kết quả cho thấy những người tiêu thụ thịt đỏ từ 3 lần/tuần trở lên hoặc thịt chế biến sẵn từ 2 lần/tuần trở lên đã đủ tăng nguy cơ ung thư ruột 16%.
Người uống rượu hơn 3 lần/tuần cũng có nguy cơ cao hơn người uống rượu ít hơn 1 lần/tuần.
Ngược lại, nếu ăn nhiều hơn 4 suất trái cây mỗi ngày, nguy cơ ung thư ruột giảm thấp so với người ăn chỉ 2 suất mỗi ngày.
Người ăn nhiều cá, rau quả; ăn/uống sữa và các sản phẩm từ sữa cũng giảm hẳn nguy cơ ung thư ruột.
Yếu tố di truyền đóng vai trò “hai mặt” trong mối quan hệ nói trên.
Một mặt, dường như sở thích ăn uống của mỗi người bị tác động bởi yếu tố di truyền và điều này gián tiếp ảnh hưởng tới nguy cơ ung thư ruột, bởi mỗi thực phẩm nói trên đều được biết đến là có nhưng tác động nhất định đến bệnh ung thư.
Ngược lại, chúng cũng ảnh hưởng đến cách mà mỗi thực phẩm tác động đến bệnh ung thư, ví dụ một số gene tác động đến quá trình chuyển hóa chất gây ung thư trong thịt nấu chín.
Thực phẩm cũng có thể bù đắp những thiệt thòi di truyền: Một số rau họ cải làm giảm nguy cơ ung thư ruột ở người bị thiếu một số enzyme nhất định; trong khi cá tương tác có ý nghĩa với một yếu tố di truyền khác và cùng quyết định nguy cơ ung thư ruột.
Nhưng nói chung, thịt đỏ và rượu luôn gây hại trong mối quan hệ phức tạp này; trong khi cá, rau, trái cây, sữa thì có lợi.
Những phát hiện nói trên đóng góp rất lớn vào chiến lược quản lý ung thư ruột. Ngoài việc giúp bệnh nhân hiểu được nguồn gốc của sở thích ăn uống, nó còn là gợi ý cho một chế độ ăn uống – đôi khi cần sự nỗ lực để đi ngược sở thích – nhằm chống lại căn bệnh này.
Ung thư ruột, hay còn gọi là ung thư đại trực tràng, là bệnh ung thư phổ biến hàng thứ ba thế giới và gây tử vong hàng thứ hai trong các bệnh ung thư, theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO).
Theo Anh Thư (NLD)
